تقلب در فرایند موم آج کنی – موج اج شده بی کیفیت

تقلب در فرایند موم آج کنی – موج اج شده بی کیفیت

لایه ای در میان عسل وجود دارد که زنبور دو طرف آن را با خانه های 6 ضلعی پر می نماید و شروع به تولید عسل می کند. این لایه (موم اج شده) را زنبوردار برای سرعت بخشیدن به کار تولید عسل، خود در میان شان عسل قرار می دهد که در عسل های مرغوب و گران قیمت، بعضا این لایه توسط خود زنبور عسل ساخته می شود.

به دلیل اهمیت برگه موم آج شده معمولاً زنبورداران هر ساله برای هر کلنی احتیاج به آج نمودن حدود نیم کیلوگرم موم دارند. البته این مقداردر زمانی است که عسل تنها به صورت شهد برداشت شود و از فروش آن با موم خودداری گردد. به همین دلیل و همچنین گران بودن نسبی موم ونیز عدم تشخیص توسط زنبور داران، متأسفانه در هنگام فروش یا آج موم سوءاستفاده هائی به وسیله فروشندگان انجام می شود که در اینجا برای راهنمائی زنبورداران عزیز به آن ها اشاره می شود.

یکی از مهمترین تقلباتی که صورت می گیرد مخلوط کردن پارافین با موم است که مشکلات زیادی را برای کلنی و زنبوردار و مصرف کننده به وجود می آورد. با توجه به اینکه موم طبیعی زنبورعسل از حدود 280نوع ماده مختلف تشکیل شده است و حدود110 نوع آن مواد معطر و خوشبو است ، جذابیت زیادی برای زنبورهای عسل دارد به طوری که در هنگام موم دوزی بعضاً هجوم زنبورها به موم آج شده دیده می شود. در مورد موم مخلوط شده با پارافین زنبور نسبت به موم بافی روی آن رغبتی نشان نداده و حتی گاهی دیده می شود

زنبور به هرزه بافی روی آورده ولی شان موم را تکمیل نمی کند. علاوه بر این مسأله با توجه به نقطه ذوب پائین تر پارافین نسبت به موم ، حتی پس از کامل شدن شان ، در صورت بالا رفتن دمای هوا استحکام لازم را نداشته و ریزش می نماید. این دو مسأله باعث ضربه به رشد و افزایش جمعیت و همچنین از بین رفتن مقداری از محصول عسل می گردد. پارافین در صورتی که به عنوان عسل موم دار به مصرف خوراکی برسد مشکلات بهداشتی بسیاری مانند ایجاد سرطان برای مصرف کننده ایجاد می نماید.با آزمایشی ساده می توان مخلوط بودن موم را با مواد دیگر تشخیص داد که روش آن در ادامه خواهد آمد.

تقلب دیگر کامل تصفیه نشدن موم است . در هنگام آج شدن باید موم از هر گونه ناخالصی تصفیه گردد . در حقیقت در هنگام تصفیه شان های کهنه معمولاً ناخالصی هائی با موم از صافی عبور می کنند که شامل پیله های لاروی و شفیرگی، ذرات گرده ، گردوخاک ، بره موم وهمچنین بعضی اسپورها وهاگ های موجود در شان ها می باشد. در بعضی کارگاه ها جرم ها و مواد زاید ته قالب موم را همراه موم به سرعت آج می کنند ودر حقیقت موم آج شده حدود 10% ناخالصی دارد که علاوه بر اینکه باعث کم شدن مرغوبیت آن می شود  به دلیل وجود اسپورهای بیماری در برگه آج شده احنمال ایجاد بیماری در کلنی نیز می رود.

دو مورد اشاره شده تقلباتی هستند که زنبورداران کم و بیش با آن آشنائی دارند هرچند که تشخیص آن زیاد هم آسان نیست، اما مورد دیگری نیز وجود دارد که در عین اینکه مهم است ولی زنبورداران کمتر به آن توجه دارند . موم خاصیت جذب آب نسبتاً بالائی دارد به طوری که مشاهده شده که در هنگام تصفیه تا حدود 20% آب به خود می گیرد و پس از گذشت حدود یک ماه (پس از خشک شدن کامل) وزن واقعی خود را پیدا می کند. همچنین موم در هنگام آج شدن مقداری رطوبت از غلطک ها ی آج به خود جذب می نماید که به تدریج این رطوبت را از دست داده و تا حدود یک ماه کاملاً خشک می شود. در حقیقت پس از خشک شدن کامل موم آج شده وزن آن بدون کاغذ بسته بندی نباید کمتر از دو کیلوگرم باشد.

متأسفانه بسیاری از زنبورداران به این مسأله توجه کافی نداشته و بسته موم را به صورت کلی دو کیلو در نظر می گیرند که باعث زیان آنها می گردد. توجه به نکات ذکر شده در بالا سبب آگاهی بیشتر زنبورداران و سد راه سوءاستفاده کنندگان می گردد. در حقیقت قیمت موم خریداری شده با توجه به عوامل بالا تعیین می شود و گاهی خرید موم ارزانتر گران تر از موم آج شده ی با کیفیت تمام می شود.

با اتش زدن قسمتی از موم اج شده می توان به اضافه کردن پارافین پی برد.بوی پارافین به مشام میرسد.